GİRİŞİMCİLER İÇİN AMERİKAN VİZE REHBERİ
Start-up’ınız için hangi vize size daha uygun?
Amerika Birleşik Devletleri girişimciler için adeta bir cennet. ABD oldukça fazla imkân ve geniş alım gücüne sahip bir pazar sunarken, aynı zamanda da küresel pazara açılma konusunda girişimcileri geleceğe hazırlıyor.
ABD’ye girişimci olarak gelmek için göçmen olmayan (nonimmigrant) vize türlerinden birisine başvurmanız gerek. Eğer hali hazırda ABD’de bir iş kurmuş iseniz, bu durumda ABD’de kalıcı olarak yaşamak adına göçmen (immigrant) vizelerinden birine başvurmanız gerekiyor.
Girişimciler için çok sayıda farklı vize bulunuyor. Bu vize türlerinin ise farklı gereklilikleri ve imkanları var. Dolayısıyla iyi bir inceleme yaptıktan sonra doğru vizeye başvurmak, başvurunuzun olumlu sonuçlanması için hayati öneme sahip.
Aşağıdaki listede girişimcilerin başvurabileceği tüm vize türleri ve bu vizeler hakkında en önemli bilgiler yer alıyor. Ancak öncelikle, göçmenlik hakkında daha fazla bilgiye ihtiyacınız varsa sitemizde yer alan diğer yazıları okumanızı öneririz.
GÖÇMEN OLMAYAN VİZELER
B-1 Business Visitor
(İş Ziyareti Vizesi)
ABD’ye işiniz veya çalıştığınız şirket ile ilişkili herhangi bir iş ziyareti amacıyla geliyorsanız; örneğin bir anlaşma imzalamak ya da bir iş toplantısına katılmak gibi, bu durumda B-1 Business Visitor vizesi için başvuruya uygun olabilirsiniz.
B-1 vizesi kapsamında genellikle 6 ay geçerli bir ABD’de bulunma hakkına sahip olursunuz; ancak bu süre daha sonra uzatılabilir.
F-1/OPT Optional Practical Training
(İsteğe bağlı Uygulama Eğitimi Vizesi)
OPT vizesine yalnızca ABD’de F-1 vizesiyle bulunan bir öğrenciyseniz ve eğitiminizin ardından direk olarak eğitim aldığınız ana dalla ilişkili bir iş kurmayı amaçlıyorsanız başvuruda bulunabilirsiniz. Ancak, İngiliz dili eğitim programlarına dahil olan öğrenciler bu kapsamın dışında tutulmuşlardır.
F-1 vizeli bir öğrenciye, başvurusu olumlu sonuçlanması halinde en fazla 12 aylık OPT vizesi hakkı tanınmaktadır. Bu kişi eğer aldığı eğitimin üzerine bir üst kademede eğitim almaya karar verirse (örneğin yüksek lisansa gitmiş kişiler için doktora) bir 12 aylık daha OPT vizesi hakkı kazanır.
Bilim, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik (STEM) dallarında derece sahibi F-1 vizesi sahibi öğrenciler OPT vize süresinin tamamlanmasını takiben 17 ay uzatma için başvuruda bulunabilirler.
H-1B Specialty Occupation
(Özel Geçici Çalışma Vizesi)
Amerika Birleşik Devletleri’nde hayata geçirmiş olduğunuz bir iş için ABD’de çalışmayı hedefliyorsanız, belirtilen koşulları sağlamanız halinde H-1B vizesi için başvuruda hakkınız olabilir. Bu işteki pozisyonunuzun en azından lisans mezuniyeti gerektiren özel bir alan olması ve sizin ilgili alanda en azından lisans diplomasına sahip olmanız gerekmektedir.
Bu vize sahiplerine 3 yıla kadar ABD’de çalışma hakkı tanınır. Bu süre daha sonra üçer yıllık periyodlar halinde uzatılabilir; ancak genellikle en fazla izin süresi toplamda 6 yılı aşmaz. Yine de bu duruma istisnalar mümkündür.
O-1A Extraordinary Ability and Achievements
(Üstün Kabiliyet ve Başarı Vizesi)
Eğer bilim, sanat, eğitim, iş veya spor alanlarında üstün bir kabiliyetiniz varsa ve bunu kanıtlayabilecek bir başarı gösterebiliyorsanız, kendi alanınızda bir iş başlatma amacıyla ABD’ye gelmek istediğinizde bu vizeye başvurabilirsiniz. Buradaki üstün kabiliyet, alanında en üst seviyeye ulaşmış, oldukça küçük bir yüzdede yer alan insanları kapsayan uzmanlığa sahip olmak anlamına gelir.
Bu vizeyi alan kişilere ABD’de ilk etapta 3 yıllık çalışma izni verilir. Bu süre daha sonra belirli organizasyon ve etkinliklerin tamamlanabilmesi adına birer yıllık olarak uzatılabilir.
E-2 Treaty Investor
(Anlaşma Kapsamındaki Yatırımcı Vizesi)
ABD’de hali hazırda bulunan veya yeni kurulan bir iş için kayda değer miktarda yatırım yapıyorsanız, E-2 vizesine başvuruda bulunma şansınız olabilir.
Bu vizeye başvuruda bulunmak için, vize talep eden kişilerin ABD’de değerli bir girişimle yatırım yapmaları gerekir. Herhangi bir alt yatırım limiti olmamasına rağmen, bu vizeye başvuruda bulunabilmek için önemli bir miktarda varlığın ve yatırımın riske edildiği bir girişimde bulunulduğuna yetkili makamlar ikna edilmelidir. E-2 vizesi bu anlamda “girişimcilik” veya “start-up” vizesine en yakın olan vizedir.
Vizeye başvururken bahsi geçen yatırım hali hazırda var olan bir şirketin ABD’ye taşınmasıdır. Burada da vizeye bireysel olarak başvuruda bulunan kişinin bu şirketin sahibi ya da en az %50 hissedarı olması gerekir.
Eğer başvuruda bulunacak kişi çalıştığı şirkete sahip değilse veya belirtilen oranda şirkette hissesi yoksa bu vizeye başvuruda bulunmak yanlış olacaktır.
Bu vizeye başvurabilmek için ABD Hükümeti’nin ticaret ve denizcilik anlaşmasının olduğu veya ABD Kongresi tarafından E-2 vizesine başvurması uygun bulunmuş ülkelerden birinin vatandaşı olmanız gerekmektedir. Türkiye bu listede yer almaktadır.
E-2 vizesi almaya hak kazananlara 2 yıl boyunca ABD’de çalışma izni verilir. Bu süre daha sonra ikişer yıllık periyotlar halinde uzatılabilir veya yenilenebilir.
L-1 Intracompany Transferee
(Şirket içi Transfer Vizesi)
Bu vize türüne çoğunlukla eğer ABD’de de merkezi olan bir şirket tarafından, son 3 yıllık süre içerisinde en az 1 yılını yurt dışında geçirmiş olmak şartıyla, ABD’deki merkezde çalıştırılmak üzere transfer edildiğinizde ve şirket de bu durum için size sponsor olduğunda başvurulur. ABD’ye transfer edilen kişinin yönetim kademelerinden birinde yer alması da gerekmektedir.
Örneğin şu tip bir durum L-1 vizesi için en tipik tanımı oluşturacaktır: Türkiye’de iş yapan örneğin bir yazılım firması, ABD pazarına açılmak için Delaware’de bir şirket kurduğunda ve yeni bir ofis açtığında, burada çalışan yönetim kademesindeki kişiler de ABD’ye şirketle birlikte transfer edilebilir. Bu durumda vizeyi almak da oldukça kolay olacaktır; zira şirketin Amerika ayağının da bir yönetime ihtiyacı olacaktır.
L-1 vizesi ile ilgili dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, “yönetici” kelimesinin hukuki karşılığının nasıl olduğudur. Bu sıfat söz konusu vize almak olduğunda normalde anlaşıldığından daha dar kapsamlı bir anlama işaret eder. Burada belirleyici olan, pozisyonda bulunan kişinin hak, sorumluluk ve yükümlülükleridir.
L-1 Vizesi almış olan kişilere 3 yıla kadar çalışma izni sağlanır. Bunun bir senesi yeni kurulan ofisin başvuruları içindir. Daha sonrasında aynı vize kapsamında ikişer yıllık uzatmalar talep edilebilir. Toplamda ise yönetici pozisyonundaki kişiler için 7; özel çalışan statüsündeki kişiler için 5 yıllık bir süre tanınmaktadır.
GÖÇMEN VİZELERİ
EB-1 Extraordinary Ability
(Üstün Yetenek Vizesi)
Eğer bilim, sanat, eğitim, iş veya spor alanlarında üstün bir kabiliyetiniz varsa ve bu konudaki uzmanlığınızı kanıtlayabilecek ulusal ve uluslararası bir başarı gösterebiliyorsanız, bu vizeye başvurmaya uygun olabilirsiniz. Buna ek olarak, uzmanı olduğunuz bu alanda çalışmaya devam edeceğinizi beyan ve taahhüt etmeniz gerekir. Buradaki üstün kabiliyet, alanında en üst seviyeye ulaşmış, oldukça küçük bir yüzdede yer alan insanları kapsayan uzmanlığa sahip olmak anlamına gelir.
Bu başvuru türü için kendi başvurunuzu yapabilirsiniz; zira bu durumda bir iş teklifinin gerekli değildir.
EB-2 Classification and National Interest Waiver
(Sınıflandırma ve Ulusal Menfaat Muafiyeti Vizesi)
EB-2 vizesi iki alt kategoride sınıflandırılmıştır: a) ileri seviye yetkinliklere (derecelere) sahip profesyoneller ve bilim, sanat ve b) iş alanında eşine az rastlanır yeteneklere sahip bireyler.
Genellikle EB-2 vizesinin alınmasında işveren tarafından gönderilmiş bir iş teklifi ve ABD Çalışma Bakanlığı (Department of Labor) tarafından verilmiş iş sertifikası (labor certification) talep edilse de, ulusal menfaat çerçevesinde bu gerekliliklerden muafiyet isteyebilir ve kendi başvurunuzu yapabilirsiniz.
EB-2 Advanced Degree Professional
(İleri Seviyede Yetkinliğe Sahip Profesyonel Vizesi)
Bu kategoride başvuru yapmak için şunları sağlamanız durumunda uygun olabilirsiniz: a) üzerinde çalışacağınız alanla ilgili ABD’de alınmış bir yüksek eğitim (yüksek lisans veya üzeri seviyede) diploması veya başka bir ülkede bunun denginin alınmış olması, b) ABD’de veya dengi bir yurtdışı eğitim kurumunda elde edilmiş lisans derecesinin üzerine ilgili alanda 5 yıllık tecrübeye sahip olunması.
EB-2 Exceptional Ability
(Üstün Yetenek Vizesi)
Bilim, sanat veya iş (business) alanlarında üstün yeteneklere sahip olmanız durumunda bu vizeye başvurmaya uygun olabilirsiniz. Burada üstün yetenek, ilgi alanlarda ortalama sayılan başarı seviyesinin daha üzerinde ve kayda değer bir uzmanlığa sahip olmak anlamına gelir.
Amerika’da şirket kurmak için başvuru formumuzu doldurabilir ya da herhangi bir sorunuz varsa bize iletişim bilgilerimizden ulaşabilirsiniz