Genel (Halka Açık) Şirketler (General Corporations) & Halka Açık Olmayan Şirketler (Closed Corporations)

Genel (Halka Açık) Şirketler (General Corporations)

Bir çok durumda, bir şirketin halka açılma kararı alması ya da özel hisse satışları gerçekleştirmesi halinde bu şirketlere artık halka açık şirket denir. Aynı şekilde, bir şirketin girişim sermayesi fonu çekmek istemesi durumunda da halka açık şirketler kullanılır.

Halka açık şirketlerde üç farklı yönetim kademesi vardır: hissedarlar (shareholders), yöneticiler (directors) ve yetkili çalışanlar (officers). Bu üç grup kişinin de şirkette farklı sorumlulukları ve hakları vardır.

• Hissedarlar

Şirketin sahibi pozisyonundadırlar; ancak şirketi yönetmezler. Tipik olarak, her hissedar sahip olduğu her hisse için bir tane olacak şekilde oy hakkına sahiptir; ve bu oylarını şirketin yönetim kurulu üyelerini belirlemekte kullanırlar. Aynı zamanda bu oy haklarını şirket için çok büyük önem arzeden konularda karar alınırken kullanabilirler.

Hisselerin büyük kısmına sahip her hissedar şirketin kontrolünü elinde tutabilir. Bu kişilere “çoğunluk hissedarları” da denilebilir. Bununla bağlantılı olarak, çoğunluk hissedarları diğer hissedarlara göre şirket üzerinde daha fazla sorumluluğa da sahiptirler.

Şirket üzerinde herhangi bir kontrolü bulunmayan diğer her hissedarsa “azınlık hissedarı” olarak adlandırılır. Genel olarak bu kişiler şirkette herhangi bir sorumluluk üstlenmezler ve oylarını kullanma haklarını bir başkasına aktarabilirler. Aynı zamanda şirketteki hisselerini de diledikleri zaman diledikleri kişiye satabilirler.

Hissedarların bu hisseleri üzerinden iki farklı kazançları vardır. Birincisi, şirketin kay payından kendi hisselerine üşen kısımdan elde ettikleri kazanç; ikincisi ise şirket büyüdükçe hisse senetlerinin değerinin artması sonucu elde ettikleri kazançtır.

• Yöneticiler

Şirketi yöneten kişilerdir ve şirket yönetimine ait sorumluluğun tamamını üstlenirler. Tüm önemli kararlar için sorumluluk sahibidirler. Bu kararlar işe alınacak çalışanların seçimi, halka arz edilecek hisseler, şirket politikaları, çalışan maaşlarının belirlenmesi gibi bir çok farklı konuda sorumluluk getirir.

Yönetim Kurulu şirketteki hisse sahiplerine bir kar payı verilip verilmeyeceğini; ve verilecekse bunun miktarın ne kadar olacağını belirlerler.

Yönetici konumunda olan kişiler itimada dayalı olarak şirkette bulunurlar; dolayısıyla şirkete sadık olmaları gerekir. Kötü niyetli hareket etmemeli, bireysel çıkarlarından ziyade şirketin iyiliği düşünmeli ve tek başlarına hareket etmekten kaçınmalıdırlar.

Yöneticiler önceden duyurulmuş toplantılar vasıtasıyla kararlar alabilir; ya da tüm yöneticilerin rızasının yazılı şekilde beyan edildiği hallerde bir karara varabilirler. Yöneticilerin oylarını bir başkasına devretme ya da satma şanslarını yoktur.

Yöneticiler hissedarların oy çoğunluğu ile görevlerinden sebepli ya da sebepsiz bir biçimde alınabilirler; bu da hisselerin çoğunu elinde bulunduran hissedarın şirke üzerindeki en büyük gücüdür ve aslında şirketi kontrol altında tutmasının ana sebebidir.

• Çalışanlar

Şirketin günlük işleri ile ilgilenen ve yönetim kuruluna hizmet eden kişilerdir. Yönetim kurulunda alınan kararların uygulanmasını ve şirket politikalarının sorunsuz işlemesini sağlarlar. Bu çalışanlar genel olarak başkan, başkan yardımcıları, sekreterler ve muhasebecilerden oluşur. Ancak yönetim kurulu uygun gördüğü durumlarda farklı çalışanlar da atayabilir; örneğin Ceo, satış müdürü, operasyon müdürü gibi.

Çalışanlar yönetim kurulunun takdiri neticesinde şirkette hisse satın alabilirler.

Halka Açık Olmayan Şirketler (Closed Corporations)

Halka açık olmayan şirketler, genellikle hissedarların, yönetim kurulundaki kişilerin ve çalışanların aynı kişilerden oluştuğu; ve bu kişilerin şirketin bu küçük grup içerisinde bağlı kalmasını amaçladıkları işletmelerdir. Halka açık olmayan şirketler en fazla 30 hissedardan oluşacak şekilde sınırlandırılmışlardır.

Yönetim, kar paylarının dağıtımı gibi konular söz konusu olduğunda halka açık olmayan şirketler bir ortaklık olarak yürütülebilir. Buna ek olarak, hisselerin satışı, el değiştirmesi, transferi gibi konulardaki sınırlandırmalar şirketin iç tüzüğünde yazılı olarak düzenlenebilir. Aynı zamanda halka açık olmayan şirketlerde hissedarların, bir başka hissedarın hisselerini satmaya karar vermesi durumunda sözleşmeden doğan “rüçhan hakları” (hisseyi ilk satın alma) bulunur.

Amerika’da şirket kurmak için başvuru formumuzu doldurabilir ya da herhangi bir sorunuz varsa bize iletişim bilgilerimizden ulaşabilirsiniz